Prosecco, một cái tên không thể thiếu khi nhắc đến rượu vang sủi bọt, đã chinh phục hàng triệu người yêu thích rượu vang trên toàn thế giới. Từ bữa tiệc sang trọng đến những buổi tụ tập thân mật, Prosecco luôn mang lại cảm giác vui vẻ, sảng khoái. Don Vino này sẽ đưa bạn đi sâu vào khám phá Prosecco, từ nguồn gốc lịch sử, quy trình sản xuất, đặc điểm hương vị, đến những cách thức kết hợp ẩm thực tuyệt vời.
Nguồn gốc và lịch sử của Prosecco
Prosecco có nguồn gốc từ vùng Veneto và Friuli Venezia Giulia, phía đông bắc nước Ý. Loại rượu vang này được làm từ giống nho Glera, đã được trồng từ thời La Mã cổ đại. Ban đầu, nho Glera được dùng để sản xuất một loại rượu vang gọi là “Puccino“, nhưng qua nhiều thế kỷ, tên gọi và chất lượng của nó đã thay đổi, dẫn đến sự ra đời của Prosecco mà chúng ta biết ngày nay.
Vào thế kỷ 18, những cải tiến trong kỹ thuật sản xuất rượu vang đã giúp nâng cao chất lượng của Prosecco, biến nó từ một loại rượu vang địa phương thành một biểu tượng của nền văn hóa rượu vang Ý.
Prosecco là loại rượu vang sủi bọt Ý quan trọng và nổi tiếng nhất trên thế giới. Năm 2020, sản lượng đạt 500 triệu chai, một kỷ lục chỉ có thể so sánh với sản lượng rượu sâm banh. Những vườn nho tốt nhất, nằm ở vùng Veneto, đã được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới.
Prosecco được sản xuất ở đâu?
Prosecco được sản xuất chủ yếu tại vùng Veneto ở Bắc Ý, một khu vực nổi tiếng với những ngọn đồi thoai thoải nằm gần Venice. Đây là vùng đất độc quyền sản xuất Prosecco, giống như vùng Champagne ở Pháp. Địa lý đặc biệt của khu vực này mang đến cho Prosecco những đặc trưng hương vị độc đáo mà không nơi nào khác có được.
Chỉ những nhà sản xuất nằm trong ranh giới cụ thể của Veneto và một phần nhỏ ở vùng Friuli Venezia Giulia mới có thể gọi sản phẩm của họ là “Prosecco.” Điều này tương tự như cách mà Champagne ở Pháp chỉ có thể được sản xuất trong khu vực Champagne. Dù phương pháp Charmat (lên men lần hai trong bồn) được sử dụng rộng rãi trên khắp thế giới, nhưng chỉ ở vùng đất này của Ý, các nhà sản xuất mới có thể tự hào gắn nhãn “Prosecco” cho rượu vang của mình.
Prosecco được sản xuất chủ yếu tại vùng Veneto ở Bắc Ý
Quy định nghiêm ngặt này giúp bảo vệ và duy trì chất lượng cũng như danh tiếng của Prosecco trên thị trường quốc tế, làm cho nó trở thành một biểu tượng không thể thiếu của văn hóa rượu vang Ý.
Điều kiện khí hậu và đất đai để sản xuất Prosecco
Điều kiện khí hậu và đất đai đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất Prosecco, đặc biệt là trong việc tạo ra những đặc điểm hương vị độc đáo của loại rượu vang này. Vùng Veneto và một phần của Friuli Venezia Giulia ở phía đông bắc Ý là nơi có những điều kiện lý tưởng cho việc trồng nho Glera, giống nho chính được sử dụng để sản xuất Prosecco.
1. Khí hậu
Khí hậu đóng một vai trò quan trọng trong đặc tính của rượu vang Prosecco. Khí hậu mát mẻ và địa hình đồi núi ở Đông Bắc nước Ý cung cấp điều kiện lý tưởng để nho Glera phát triển mạnh. Đêm mát mẻ và ngày ấm áp cho phép nho phát triển sự cân bằng giữa axit, đường và các hợp chất thơm, góp phần tạo nên hương vị trái cây, giòn đặc trưng của Prosecco.
Điều kiện khí hậu và đất đai để sản xuất Prosecco
2. Đất đai
Đất đai màu mỡ, phong phú của vùng Prosecco cũng đóng một phần không thể thiếu trong đặc tính của rượu vang. Sự pha trộn giữa đất sét, đá vôi và đá sa thạch giúp thoát nước tuyệt vời và góp phần tạo nên hương vị và mùi thơm độc đáo của rượu vang Prosecco. Rượu vang thường phản ánh chất khoáng của đất, tăng thêm sự phức tạp và chiều sâu.
Quy trình sản xuất Prosecco
Prosecco được tạo ra thông qua phương pháp Charmat, một quy trình sản xuất rượu vang sủi bọt hiệu quả và tiết kiệm chi phí, khác biệt đáng kể so với phương pháp truyền thống được sử dụng để làm Champagne. Dưới đây là các bước chính trong quá trình sản xuất Prosecco:
Bước 1: Thu Hoạch và Phân Loại Nho
Nho được thu hoạch sớm để đảm bảo độ chua cần thiết cho việc sản xuất Prosecco. Sau khi thu hoạch, nho được phân loại tỉ mỉ, chỉ chọn những quả nho tốt nhất, chất lượng cao nhất làm nền tảng cho quá trình sản xuất.
Bước 2: Ép Nho Nhẹ Nhàng
Nho được ép nhẹ nhàng để lấy nước cốt trong suốt và tinh túy. Quá trình này rất quan trọng vì nó giữ được hương vị tươi mát và những đặc trưng tinh tế cần thiết cho sự lấp lánh của Prosecco.
Bước 3: Lên Men Lần Thứ Nhất
Nước ép từ nho sau đó được đưa vào các thùng inox để lên men thành rượu tĩnh. Quá trình lên men này thường kéo dài không quá 10 ngày, và mục đích là biến đổi đường trong nho thành rượu.
Quy trình sản xuất Prosecco
Bước 4: Lên Men Lần Thứ Hai (Phương Pháp Charmat)
Sự khác biệt lớn nhất trong sản xuất Prosecco nằm ở bước này. Rượu tĩnh được chuyển vào các thùng kín lớn, nơi đường và nấm men được thêm vào để kích hoạt quá trình lên men thứ hai. Trong quá trình này, carbon dioxide (CO2) được sinh ra và bị giữ lại trong rượu, tạo ra những bong bóng nhỏ sủi bọt mà chúng ta thấy trong Prosecco.
Bước 5: Loại Bỏ Cặn Nấm Men và Điều Chỉnh Độ Ngọt
Sau khi quá trình lên men thứ hai kết thúc, rượu sẽ được loại bỏ hết cặn nấm men còn sót lại. Sau đó, rượu được điều chỉnh độ ngọt một cách chuyên nghiệp để đạt được phong cách mong muốn, từ Brut đến Demi-Sec.
Bước 6: Đóng Chai Dưới Áp Suất
Rượu được đóng chai dưới áp suất cao, đảm bảo rằng độ sủi bọt được giữ kín trong chai. Đây là bước quan trọng để duy trì sự lấp lánh và hương vị tươi mát của Prosecco cho đến khi mở chai.
Bước 7: Dán Nhãn và Đưa Ra Thị Trường
Sau khi đóng chai, các chai Prosecco được dán nhãn một cách hiện đại và chuẩn bị sẵn sàng để ra mắt trên thị trường. Từ đây, Prosecco sẵn sàng mang đến trải nghiệm thú vị cho người thưởng thức trên khắp thế giới.
Phân loại Prosecco
1. Phân loại theo vùng sản xuất
- Prosecco DOC (Denominazione di Origine Controllata): Đây là phân loại phổ biến nhất và bao gồm các loại Prosecco được sản xuất trong một khu vực rộng lớn hơn trải dài ở vùng Veneto và Friuli Venezia Giulia.
- Prosecco DOCG (Denominazione di Origine Controllata e Garantita): Đây là cấp độ cao nhất của Prosecco, chỉ được sản xuất ở những khu vực giới hạn và nổi tiếng như Conegliano-Valdobbiadene và Asolo. Prosecco DOCG có chất lượng cao hơn, thường có hương vị phức tạp và tinh tế, phù hợp cho những dịp đặc biệt.
Phân loại Prosecco theo vùng sản xuất (Nguồn: Wine Folly)
- Prosecco Rive DOCG: “Rive” là một thuật ngữ để chỉ những vườn nho nằm trên các sườn đồi dốc ở khu vực Valdobbiadene. Prosecco Rive DOCG được sản xuất từ nho thu hoạch từ một vườn nho cụ thể, thể hiện rõ nét hương vị độc đáo của khu vực đó.
- Cartizze DOCG: Cartizze là một khu vực nhỏ trên đồi Valdobbiadene, nổi tiếng với những chai Prosecco có hương vị phong phú và tinh tế nhất. Prosecco Cartizze thường có độ ngọt cao hơn, được đánh giá là một trong những loại rượu vang sủi bọt cao cấp nhất của Ý.
2. Phân loại theo độ ngọt
Phân loại Prosecco theo độ ngọt
- Brut Nature: Prosecco DOC Spumante Brut Nature có hàm lượng đường từ 0 đến 3 g/lít.
- Extra Brut: Prosecco DOC Spumante Extra Brut có hàm lượng đường từ 0 đến 6 g/lít.
- Brut: Prosecco DOC Spumante Brut có hàm lượng đường dưới 12 g/lít.
- Extra Dry: Prosecco DOC Spumante Extra Dry có hàm lượng đường từ 12 đến 17 g/lít
- Dry: Prosecco DOC Spumante Dry có hàm lượng đường từ 17 đến 32 g/lít.
- Demi-Sec: Prosecco DOC Spumante Demi-sec có hàm lượng đường từ 32 đến 50 g/lít.
Đặc điểm hương vị của Prosecco
Giống nho chính được sử dụng trong sản xuất Prosecco DOC. Năng suất cao, phù hợp cho rượu vang sủi bọt nhờ cấu trúc nhẹ và độ axit cao. Giống nho Pinot Nero được sử dụng trong sản xuất Prosecco Rosé, it nhất 85% nho Glera và 10-15% Pinot Nero. Ngoàti ra còn có các giống nho khác (tối đa 15%) như Verdiso, Bianchetta Trevigiana, Perera, Glera Lunga, Chardonnay, Pinot Bianco, Pinot Grigio, và Pinot Nero.
Đặc điểm hương vị của Prosecco
Prosecco quyến rũ bởi sự kết hợp hài hòa giữa thân hình nhẹ nhàng, sống động và hương thơm tươi mát. Với độ axit từ trung bình đến cao, Prosecco mang lại cảm giác sảng khoái và tươi mới nhờ những bong bóng hào phóng và sống động. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được hương vị chính của Prosecco hòa quyện với các nốt hương của táo xanh, hoa nhài, đào trắng, dưa lê và lê dứa. Bên cạnh đó, Prosecco còn có những sắc thái tinh tế hơn, như hương kem mịn, quả phỉ và trái cây nhiệt đới, tạo nên một trải nghiệm hương vị phong phú và hấp dẫn.
Nghệ thuật kết hợp Prosecco cùng ẩm thực
Thế giới ẩm thực yêu thích Prosecco vì khả năng thích ứng của nó. Hương vị trái cây nhẹ nhàng của nó làm cho nó trở thành một kết hợp hoàn hảo cho nhiều món ăn khác nhau. Cho dù bạn đang thưởng thức một đĩa hải sản tinh tế, mì ống kem hay thậm chí là món ăn châu Á cay nồng, một ly Prosecco như Bella Principessa Premium Prosecco có thể nâng cao trải nghiệm.
Nghệ thuật kết hợp Prosecco cùng ẩm thực
- Hải Sản: Prosecco tuyệt vời khi kết hợp với hải sản như tôm nướng và hàu. Độ axit và bong bóng của Prosecco làm nổi bật hương vị tươi mát của món ăn.
- Món Ăn Nhẹ: Những món khai vị nhẹ như salad và bánh mì nướng rất hợp với Prosecco, nhờ vào sự cân bằng giữa độ ngọt và độ chua của rượu.
- Phô Mai: Phô mai nhẹ như chèvre, brie, và camembert là lựa chọn lý tưởng với Prosecco, vì hương vị nhẹ nhàng của phô mai không làm át đi hương vị của rượu.
- Món Ngọt Nhẹ: Các món tráng miệng như bánh trái cây và mousse kết hợp tuyệt vời với Prosecco, đặc biệt là các loại Prosecco ngọt như Demi-Sec.
- Món Ăn Có Gia Vị: Các món ăn có gia vị nhẹ như sốt cà chua hoặc món châu Á với gia vị nhẹ được làm nổi bật khi kết hợp với Prosecco, giúp làm dịu đi sự cay nồng.
Lời kết
Prosecco không chỉ là một loại rượu vang sủi bọt phổ biến mà còn là một biểu tượng của nền văn hóa và nghệ thuật làm rượu vang Ý. Với hương vị tươi mát, tinh tế và dễ dàng kết hợp với nhiều món ăn, Prosecco đã và đang chinh phục lòng người yêu rượu vang trên toàn thế giới. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu thêm về Prosecco và có những trải nghiệm thú vị khi thưởng thức loại rượu vang tuyệt vời này.
Tham gia sự kiện “Festa di Prosecco” cùng Don Vino để hướng ứng cho Dự án “Hương vị vang Ý – THÁNG PROSECCO 2024”!
