Một trong những câu hỏi thường gặp nhất của những người mới bước vào thế giới rượu vang là: “Một chai rượu vang có thể bảo quản được bao lâu?” Câu trả lời cho câu hỏi này khá phức tạp. Trước hết, chúng ta cần phân biệt giữa một chai rượu còn nguyên niêm phong, được bảo quản trong hầm rượu hoặc tủ lạnh trong điều kiện lý tưởng, và một chai rượu đã mở (rượu sẽ còn có thể uống được trong bao lâu?).
Trong bài viết này, hãy cùng Don Vino tìm hiểu chi tiết các bí quyết bảo quản rượu vang một cách khoa học, đảm bảo rằng mỗi lần thưởng thức đều đạt được đỉnh cao của sự hoàn mỹ.
Độ bền lâu và bảo quản rượu vang
Khi rượu vang được đóng chai, chúng ta có thể nói rằng hành trình của nó mới chỉ bắt đầu. Quá trình phát triển của rượu không kết thúc trong chai mà tiếp tục diễn ra. Để đồng hành cùng quá trình trưởng thành của những chai rượu yêu thích, vốn tiếp tục tinh tế dần trong chai trước và sau khi đưa ra thị trường, cần hiểu rằng độ bền lâu của rượu vang phụ thuộc vào nhiều yếu tố, cả bên trong và bên ngoài. Những yếu tố nội tại bao gồm các chất có trong rượu như tannin, đường, và đặc điểm của giống nho sử dụng, cùng với các kỹ thuật làm rượu được áp dụng trong quá trình sản xuất. Thông thường, các loại rượu vang đỏ giàu tannin, ngọt và được ủ trong gỗ có thể được bảo quản lâu hơn so với rượu vang trắng khô, có nồng độ cồn thấp và được ủ trong thùng thép.
Độ bền lâu và bảo quản rượu vang
Do đó, thời gian bảo quản rượu vang có thể dao động từ 6 tháng đến 20 năm. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng phần lớn các loại rượu vang thường được đưa ra thị trường khi đã sẵn sàng để thưởng thức và không phải tất cả các loại rượu đều hưởng lợi từ việc bảo quản lâu dài. Bởi lẽ, khi đã đạt đến đỉnh cao của sự phát triển, tất cả các loại rượu sẽ dần mất đi sự hấp dẫn về hương vị của mình.
Bảo quản rượu trong hầm
1. Nhiệt độ bảo quản lý tưởng
Nhiệt độ là yếu tố quan trọng hàng đầu khi nói đến việc bảo quản rượu vang. Một số người có thể nghĩ rằng chỉ cần để rượu ở bất kỳ nơi mát mẻ nào cũng đủ, nhưng thực tế rượu vang rất nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ. Nhiệt độ quá cao có thể làm rượu “chín” quá nhanh, dẫn đến mất đi sự cân bằng trong hương vị. Ngược lại, nhiệt độ quá thấp có thể làm co thắt nút bần và để không khí lọt vào chai, dẫn đến sự oxy hóa không mong muốn.
Nhiệt độ bảo quản lý tưởng (Nguồn: Eric DeFreitas)
- Rượu vang đỏ: Nhiệt độ lý tưởng để bảo quản rượu vang đỏ là từ 12°C đến 18°C. Những loại rượu vang đỏ nặng như Cabernet Sauvignon, Syrah/Shiraz nên được bảo quản ở mức nhiệt cao hơn một chút, trong khi các loại vang nhẹ như Pinot Noir lại cần ở mức nhiệt thấp hơn.
- Rượu vang trắng và rượu vang hồng: Hai loại này nên được bảo quản ở nhiệt độ thấp hơn, khoảng từ 8°C đến 12°C. Đây là khoảng nhiệt độ giúp duy trì sự tươi mát và hương thơm đặc trưng của rượu trắng và vang hồng.
- Rượu vang sủi bọt: Rượu vang sủi bọt, chẳng hạn như Champagne, Prosecco, hay Cava, cần được bảo quản ở nhiệt độ thấp hơn các loại khác, từ 5°C đến 7°C. Điều này giúp giữ được sự sủi bọt mịn màng và độ tươi mới trong hương vị.
2. Tránh ánh sáng và tia UV
Ánh sáng là kẻ thù nguy hiểm của rượu vang, đặc biệt là ánh sáng mặt trời trực tiếp hoặc các nguồn sáng nhân tạo có tia UV. Ánh sáng có thể phá hủy các hợp chất hữu cơ trong rượu vang, gây ra hiện tượng “quang hóa,” làm thay đổi hương vị và màu sắc của rượu. Đây là lý do tại sao các chai rượu vang thường có màu sẫm để giúp giảm thiểu tác động của ánh sáng.
Tránh ánh sáng và tia UV (Nguồn: Wine Folly)
Ngược lại, bóng tối là bạn của rượu, bảo quản kho rượu của bạn trong bóng tối càng nhiều càng tốt, tránh tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp cũng như ánh sáng nhân tạo. Nếu không có hầm rượu, bạn có thể lưu trữ rượu ở những nơi ít tiếp xúc với ánh sáng như tủ quần áo hay phòng chứa đồ.
3. Độ ẩm tối ưu
Độ ẩm có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của nút bần (cork), đặc biệt với những chai rượu được bảo quản lâu dài. Mức độ ẩm lý tưởng để bảo quản rượu vang là từ 60% đến 70%. Khi độ ẩm thấp hơn mức này, nút bần sẽ khô, dẫn đến hiện tượng không khí lọt vào chai và làm oxy hóa rượu.
Độ ẩm quá thấp: Khi không khí xung quanh chai quá khô, nút bần có thể bị co lại, gây hở và cho phép không khí tiếp xúc với rượu, dẫn đến rượu bị hư hỏng. Điều này đặc biệt nghiêm trọng với những chai rượu được dự trữ trong thời gian dài.
Độ ẩm quá cao: Mặc dù độ ẩm cao giúp nút bần không bị khô, nhưng nếu quá cao sẽ gây nấm mốc trên nhãn chai và các phần khác của chai. Điều này không chỉ làm hỏng nhãn rượu mà còn ảnh hưởng đến giá trị của chai rượu, đặc biệt với các chai rượu sưu tầm.
4. Lưu trữ chai rượu theo chiều ngang
Để bảo quản rượu vang một cách hoàn hảo, hãy đặt các chai rượu nằm ngang, đây là phương pháp bảo quản tốt nhất. Vị trí này giúp rượu tiếp xúc với nút chai, giữ cho nút bần luôn ẩm và bám chặt vào cổ chai. Bạn sẽ tránh được việc nút chai bị khô, dẫn đến không khí xâm nhập vào trong chai và gây ra quá trình oxy hóa. Nếu bạn tự hỏi: “Liệu làm như vậy có khiến rượu có mùi nút chai không?” thì câu trả lời là không. Khuyết điểm mà bạn nghĩ đến là do nấm mốc và vi khuẩn, không phải do sự tiếp xúc giữa rượu và nút bần.
Lưu trữ rượu đứng thẳng: Mặc dù lưu trữ rượu thẳng đứng có thể là một phương pháp tạm thời, nhưng trong thời gian dài, nút bần sẽ khô và co lại, cho phép oxy vào trong chai và làm hỏng rượu.
Để bảo quản rượu vang một cách hoàn hảo, hãy đặt các chai rượu nằm ngang
5. Tránh rung lắc
Rượu vang cũng rất nhạy cảm với rung động. Những chuyển động lặp đi lặp lại có thể làm gián đoạn quá trình lão hóa tự nhiên của rượu, làm ảnh hưởng đến chất lượng. Nếu bạn lưu trữ rượu vang ở những nơi có rung động thường xuyên như gần máy giặt, cửa ra vào, hoặc các khu vực đông đúc, rượu sẽ mất đi tính cân bằng và không còn giữ được hương vị đặc trưng ban đầu.
Lý tưởng nhất là bảo quản rượu vang trong hầm rượu hoặc tủ bảo quản chuyên dụng
Lý tưởng nhất là bảo quản rượu vang trong hầm rượu hoặc tủ bảo quản chuyên dụng có tính năng chống rung lắc. Điều này giúp cho quá trình lão hóa diễn ra tự nhiên mà không bị gián đoạn. Một khi hầm rượu đã được lấp đầy, các chai rượu nên được để yên cho đến ngày bạn quyết định mở nắp. Điều này có nghĩa là chúng không nên bị di chuyển, cũng như không bị ảnh hưởng bởi rung động, tiếng ồn lớn, sự thay đổi đột ngột về điều kiện ánh sáng hoặc nhiệt độ. Quá trình ủ và trưởng thành mang lại cho rượu sự đặc trưng và cá tính: Hãy đảm bảo rằng chúng được cải thiện theo thời gian… trong trạng thái yên tĩnh!
6. Đầu tư vào tủ bảo quản rượu
Ngay cả khi không có hầm rượu phù hợp, bạn vẫn có thể tìm ra các giải pháp thay thế. Nếu bạn là người sưu tầm hoặc thường xuyên thưởng thức rượu vang, việc đầu tư vào tủ bảo quản rượu chuyên dụng là rất cần thiết. Tủ bảo quản rượu có khả năng kiểm soát tốt nhiệt độ, độ ẩm và độ rung lắc, đảm bảo cho rượu được bảo quản trong điều kiện tốt nhất. Ngày nay, các loại tủ bảo quản rượu hiện đại có khả năng điều chỉnh nhiệt độ và độ ẩm phù hợp với từng loại rượu.
Tủ bảo quản rượu đảm bảo cho rượu ở trong điều kiện tốt nhất
Những tủ này dễ dàng tìm thấy trên thị trường, từ các nhà sản xuất trong và ngoài nước. Ưu điểm là chúng có thể được đặt ở bất kỳ đâu (miễn là có ổ cắm điện và không làm mất mỹ quan do kích thước cồng kềnh), nhưng nhược điểm là chúng rất đắt đỏ. Vì vậy, nếu nhu cầu bảo quản rượu của bạn chỉ giới hạn trong vài tháng thì tôi không khuyên bạn nên mua. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên lưu trữ nhiều chai hơn so với lượng tiêu thụ trong nhiều năm, đặc biệt là các chai rượu quý giá, thì đầu tư vào một chiếc tủ này sẽ đáng giá.
7. Thời gian bảo quản rượu
Không phải tất cả các loại rượu vang đều có thể bảo quản lâu dài. Một số loại vang được sản xuất để thưởng thức ngay trong vòng vài năm, trong khi một số loại khác có thể lưu trữ và lão hóa hàng chục năm.
Giữ các chai rượu với nhãn hướng lên trên, dễ đọc, có thể là một phương pháp tốt để theo dõi các chai trong bộ sưu tập cá nhân của bạn. Mỗi loại rượu có vòng đời và thời điểm tiêu thụ lý tưởng riêng: trừ những trường hợp hiếm hoi, rượu trắng cần được uống trước rượu đỏ cùng niên vụ, và giữa các loại rượu đỏ sẽ có những chai có tuổi thọ lâu hơn những chai khác. Hãy đảm bảo bạn chọn thời điểm tốt nhất để mở những chai rượu yêu thích: làm như vậy, bạn sẽ có thể thưởng thức rượu ở tiềm năng cao nhất của hương vị và mùi thơm của nó.
Bảo quản rượu sau khi mở nắp
Một câu hỏi rất phổ biến khác là “ rượu để được bao lâu ” sau khi mở nắp? Sau khi mở nắp, quá trình oxy hóa rượu vang sẽ bắt đầu diễn ra. Oxy hóa là hiện tượng khi rượu tiếp xúc với không khí và các hợp chất hữu cơ trong rượu bị thay đổi, làm hương vị của rượu mất đi nhanh chóng. Để kéo dài thời gian sử dụng rượu sau khi mở nắp, bạn cần thực hiện một số biện pháp bảo quản hợp lý.
- Sử dụng nút hút chân không: Nút hút chân không là giải pháp tuyệt vời để giảm bớt sự tiếp xúc của rượu với không khí. Nó giúp loại bỏ phần lớn không khí ra khỏi chai, làm chậm quá trình oxy hóa.
- Bảo quản trong tủ lạnh: Ngay cả khi đó là rượu vang đỏ, sau khi mở nắp, bạn cũng nên bảo quản trong tủ lạnh. Tuy nhiên, trước khi thưởng thức, hãy để chai rượu ra ngoài một thời gian để rượu đạt nhiệt độ lý tưởng.
Bảo quản rượu sau khi mở nắp
Thông thường, rượu vang trắng và các loại vang sủi bọt, rượu vang nổ nên được tiêu thụ trong vòng một ngày sau khi mở nắp để tránh mất đi các đặc tính hương vị hoặc sự sủi bọt. Trong khi đó, rượu vang đỏ trẻ tuổi sau khi mở có thể tiếp tục phát triển hương vị trong khoảng 48 giờ. Đối với các loại rượu vang đỏ có cấu trúc phức tạp và rượu ngọt (passito), chúng có thể tiếp tục mang lại những mùi hương mới mà không thể hiện ngay trong vòng 48 giờ sau khi mở nắp.
Lời kết
Bảo quản rượu vang không phải là một nhiệm vụ đơn giản, nhưng với những bí quyết trên, bạn có thể đảm bảo rằng mỗi chai rượu của mình sẽ luôn giữ được hương vị tuyệt hảo và sẵn sàng cho bất cứ dịp nào. Từ việc kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm cho đến vị trí lưu trữ và các biện pháp bảo quản sau khi mở nắp, mỗi chi tiết nhỏ đều có thể ảnh hưởng lớn đến trải nghiệm thưởng thức rượu
*Nguồn: GIORDANO, Quattrocalici, wineshop.it
